Kategori: “Milli Kimlik”e Dair

Hangi koşullarda kotarılmış, kimin araştırmasına dayanılarak dillendiriliyor, bilemiyorum; Türk gençliğinin yüzde yetmişinin ülkesinden sıtkı sıyrılmış. Ülkeyi terk etmek, başka bir yerlerde yaşamak istiyorlarmış. Doğruluk payı nedir, onu da bilemiyorum. Bildiğim, söylentinin hemen her zaman gerçekten daha etkili olabildiği. Ve iddia, bu bağlamda düşündürücü. Öyle görünüyor ki, yıllardır elbirliği ile ektiğimiz “biz adam olmayız!” hükmünün fırtınasını biçiyoruz. On yıllardır felâketlere karşı bir muska gibi kullandığımız kötümserliğimiz, sonunda ete kemiğe büründü ve genleşiyor.

“Felâketlere karşı muska”dan kastım, kötümserliğin işlerin daha da kötüye gitmesini önlemek için yapılan bir büyü gibi kullanılmış olması. Ola ki, “çok gülme ağlarsın” nasihatı ile büyüyen bizler, gülebilmeyi güvence altına almak için ağlamayı seçenlerdendik.

Bugüne kadar duyduğum en incelikli eylem ibaresi bu olsa gerek: “durumdan vazife çıkarmak.” Anladığım kadarıyla,  “bir komutan, karargâhında yapılanlar ve yapılmayanlardan sorumludur” ilkesinin uygulamadaki yansıması.  Misafirlerin acıkmışlık durumlarından sofra kurma vazifesini çıkarmak da böyle bir şey olmalı. Kalkıp sofrayı kurmak kadar kurmayıp insanları aç bırakmış olmanın sorumluluğunu da üstlenmek:

Seyir değil, katılım.  
Geçiştirme değil,  iş edinmek.  
İçinde bulunulan durumu vazife çıkaracak kadar benimsemek.  
Konumunu sahiplenmek, gücünün hakkını vermek.
Yabancılaşmanın anti-tezi.

Anadolu Ajansı Söyleşi             
20 Temmuz 2018 / Alev Alatlı - Gülsüm İncekaya

Yazar Alev Alatlı, Türkiye'nin asgari 250 yıldır karşı karşıya kaldığı liyakat sorununun Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile daha hızlı çözülmesinin mümkün olabileceğini belirterek, "Liyakat sorununu çözebilirsek rahmetli Özal'ın kehaneti doğrulanır. 21. yüzyıl gerçekten de Türklerin yüzyılı olur." dedi. 

22 Haziran 2018 / Ayşe Böhürler - Alev Alatlı                     YENİ ŞAFAK GAZETESİ SÖYLEŞİ

Ergen muhalefet ufkumuzu karartıyor Yazar Alev Alatlı, muhalefetin seçim meydanlarındaki söylemlerinin seçmenin ufkunu kararttığını söyledi. Kendi evlerinde tek bir kurultay dahi kazanmamış siyasilerin 81 milyonu yönetmeye talip olduğunu belirten Alatlı, “Yok Külliye’yi yıkarım, apoletini sökerim, yok TİKA’yı kapatırım gibisinden, bir yandan şedit, öte yandan 2018’in yaşamsal meselelerini tümden ıskalayan ergen efelenmeler, seçmenin ufkunu karartır” dedi.

23 Temmuz 2015 / Alev Alatlı - Mehmet Hakan Kekeç                STAR GAZETESİ SÖYLEŞİ

(Özgün tam metin verilmiştir.)

KADİM DOĞRULAR İKTİDAR MUHALEFET AYRIMI TANIMAZ

MHK: Siyasette ‘sivilleşmeden’ konuşuyoruz, bedeli de ödeniyor. Acaba benzer süreç sanatta da mı yaşanıyor? Sanatın merkezden çevreye yayılması, bir ayrıcalık aracı olmaktan çıkması; bedel olarak mahalle baskısını mı getiriyor?

AA: Önce şunu söyleyeyim. Bu “sivilleşme” kelimesinden ben oldum olası haz etmiyorum! Askeri darbelere çakmak için icat edildiydi, gelin görün, serbestleşme, özgürleşme, çoğulculuk, ademi merkeziyetçilik gibi farklı kavramları barındıran bir torba kelime oldu çıktı! Ne mahzuru var diye soracaksınız, mahzuru, meselelerin adını doğru koymamızı zorlaştırıyor olması! Şimdi, kelimeyi “serbestleşmek” anlamında kullanıyorsak ve varsa bir serbestleşen, onun “sanat” değil, olsa olsa “sanatçı” olduğunu söylerim. Olsa olsa” nitelemesine de mim koyun, lütfen.

30 Aralık 2014 / Ayşe Böhürler - Alev Alatlı                     YENİ ŞAFAK GAZETESİ / SÖYLEŞİ (1. Bölüm)

(Özgün tam metin verilmiştir)

AB: Cumhurbaşkanlığı edebiyat ödülünü aldığınız törende yaptığınız konuşma bir taraftan övgü bir taraftan da tepki aldı. Gerçekten ne demek istediğiniz doğru anlaşıldı mı konuşmayı övenler ve tepki verenler açısından?

AA: Doğrusunu isterseniz, kendimi Kâbus’u tekrar yazarken/yaşarken buldum. Hatırlarsınız, o romanda ki, adı üstünde bir distopyadır, afazik bir Türkiye hikâyesi kurgulamıştım. Bütün bir millet olarak sözcükleri anlama/kullanma melekemizi kaybettiğimiz, içgüdüleriyle yaşayan yabanıl bir kalabalığa dönüştüğümüz durum. Birbirimizle ancak bağırış, çağırış, itiş kakış, küfür, hakaret düzleminde ilişki kurabildiğimiz bir hal ve onu izleyen ölümcül ayrışma. Kâbus neticeten bir kurguydu ama bugün yaşananlar sahici. Algısal afazi, anlamsal afazi, içgörü yoksunluğu alarm veriyor.

8 Aralık 2014 / Alev Alatlı - Ceren Çıplak                  CUMHURİYET GAZETESİ / SÖYLEŞİ

(Özgün tam metin verilmiştir.)

CÇ: Öncelikle, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri’ndeki “Bugün George Orwell olsa sizi ayakta alkışlardı” sözünüzden başlayalım. “Hayvan Çiftliği” ile “1984” adlı kitaplarıyla, her türlü muhalefetin yok edildiği bir toplum tehlikesine karşı ve gelecekte oluşabilecek totaliter bir otomatlar toplumuna yönelik uyarıda bulunan Orwell’ın aslında tam da bugünkü Türkiye’ye işaret ederken neden Orwell, Erdoğan’ı ayakta alkışlardı?

AA: Gelin, oradan değil, konuşma metnindeki “21.yüzyıl, ekonomik yığışımlar ve ekürilerinden oluşan bir oligarşidir” saptamasından başlayalım: “BM, IMF, NATO gibi oligarkların onayını alan “haklı olma hali”nin temyiz edilemez olduğu noktadayız.” Temyiz edilemez, yani?  Yani, Filistin’in, Somali’nin, Afganistan’ın, Suriye’nin, Irak’ın, gerisini siz sayın artık, davalarını taşıyabilecekleri bir mahkemenin olmadığı bir düzen.  Pepsi Cola yığışımının yıllık cirosu ne kadardır bilir misiniz? 66-67 milyar dolar. 2013 rakamı. Filistin’in, Afganistan’ın, Somali’nin gayri safi milli hasılalarını toplasanız, sırasıyla 10 milyar, 20 milyar, 3,5 milyar dolar, yani Pepsi’nin cirosunun yarısı etmez.

… görüldüğü gibi  (tanıtım filmini kotaran arkadaşlara ayrıca teşekkür ederim)  ben bir muhacirim,  Sayın Cumhurbaşkanım. 

Muhacirim derken, kelimeyi özgünanlamında kullanıyorum: “hicret eden.”1912 Balkan göçü, ailemin hemen tüm erkeklerini yitirdiği, çetin bir ricattı. Malûm.  Benim sözünü ettiğim hicret,  rahmetli Ali Şeriati bağlamında: aklî  hicret.  

Yollara düştüm,  güneşin battığı diyarlardan, doğduğu diyarlara…  Aydınlanma kutbundan, merhamet kutbuna hicret  etmekteyim.   Aydınlanma kutbu dediğim, yegâne  terazisi yasaların harfinden ibaret olan nizam.  Merhamet kutbu,  yasaların ötesinde kadim değerlerin  esas olduğu toplumsal düzen.  İkisinin arasında biryerlerde, kendine göre hakikatı arayan bir entelektüel  muhacir.  Bu, benim.

1 Mayıs 2013                                                   İKTİDAR DERGİSİ SÖYLEŞİ

Sayın Alev Alatlı,Türkiye, çözüm süreci ve sivil anayasa ile bir dönüşüm geçiriyor. Siz Türkiye’deki değişimi nasıl yorumluyorsunuz? Sizce Türkiye nereye gidiyor?

Öncelikle “sivil anayasa” tanımını yadırgadığımı ifade edeyim. Bu ifadeden murat, daha özgürlükçü, daha demokratik bir anayasa ise, 1961  Anayasası’ndan mütekâmili olmasın – malûm, o anayasayı da askerler hazırlamışlardı.  Bu defakine gelince, başlangıçtaki üç maddeye dokunulmadığı sürece, değişikliğin pek de önemli olmadığını düşünüyorum. Müteadit defalar ifade ettiğim gibi  siyasi partiler,  yükseköğretim , memuri muhakemat , TSK  yasalarını fiiliyatta anayasadan daha çok önemserim. Türkiye’nin nereye gittiğini bunlar ve diğer yasalardaki değişiklikler gösterecektir. Bu aşamada nereye gittiğimizi kestirmemiz pek mümkün değil. Zaten tedirginliğimizin nedeni de bu.